Andijvie: Het Knappe Groene Blad

Een stukje geschiedenis

Andijvie (Cichorium endivia) is een oeroude groente die zijn oorsprong vindt rond het Middellandse Zeegebied. In het oude Egypte en Rome werd andijvie al geteeld en gewaardeerd om zijn pittige smaak en medicinale eigenschappen. Via handelaren verspreidde de groente zich naar Noord-Europa, waar het een vaste plek in de keukens en moestuinen veroverde.

Oorspronkelijk werd andijvie vooral in de herfst en winter gegeten, als een van de weinige verse bladgroenten die in die tijd beschikbaar waren. Tegenwoordig is andijvie jaarrond verkrijgbaar, maar het blijft een groente die bij uitstek thuishoort in de Hollandse keuken.

Soorten andijvie en hun eigenschappen

Andijvie komt in twee hoofdvarianten:

1. Krulandijvie (Frisée)

   • Heeft diep ingesneden, krullerige bladeren.
   • Smaak is iets pittiger en knapperiger dan gewone andijvie.
   • Perfect voor salades en rauwe bereidingen.

2. Breedbladige andijvie (Escarole)

   • Heeft bredere, stevigere bladeren met een romige textuur.
   • Zachter van smaak dan krulandijvie.
   • Geschikt voor stamppotten, stoofschotels en warme bereidingen.

Binnen deze soorten bestaan verschillende rassen. Populaire variëteiten zijn onder andere:

• ‘Breedblad Volhart’ – een klassieke, stevige andijvie die goed tegen kou kan.
• ‘Wallonne’ – een traditionele Belgische andijvie met een volle smaak.
• ‘Nummer Vijf’ – een betrouwbare, snelgroeiende variant, perfect voor Nederlandse tuinen.
• ‘Fine de Louviers’ – een slanke, krullerige soort met een verfijnde smaak.

Zelf andijvie kweken: stap voor stap

Andijvie is een relatief makkelijke groente om te telen, mits je rekening houdt met de juiste zaai- en verzorgingstips.

1. Zaaien en planten

• Voorjaarsteelt: zaai binnenshuis vanaf februari en plant uit vanaf april.
• Zomerteelt: zaai direct in de volle grond vanaf mei tot juli.
• Herfstteelt: zaai eind juli tot begin augustus voor een late oogst.

Andijvie groeit het best bij temperaturen tussen 15 en 20°C. Bij extreme hitte kan de plant gaan ‘doorschieten’, wat betekent dat hij vroegtijdig in bloei schiet en de bladeren bitterder worden.

2. Standplaats en grond

• Kies een zonnige tot halfschaduw plek.
• Zorg voor een losse, voedzame grond met voldoende vocht.
• Voeg compost of goed verteerde mest toe voor een gezonde groei.

3. Verzorgen en onderhouden

• Houd de grond goed vochtig, vooral bij droog weer.
• Oogst de krop door hem net boven de grond af te snijden.
• Wil je niet in één keer alles oogsten? Pluk dan steeds de buitenste bladeren, zodat de plant blijft doorgroeien.

Een handige tip: andijvie die langzaam groeit, wordt vaak bitterder. Geef daarom regelmatig water en voeding voor een zachte smaak.

Twee heerlijke recepten met andijvie

Andijvie is veelzijdiger dan je misschien denkt. Van knapperige salades tot warme gerechten: deze bladgroente past in elk seizoen.

1. Klassieke stamppot rauwe andijvie met spekjes

Een oer-Hollands gerecht waar je nooit genoeg van krijgt.

Ingrediënten (voor 4 personen):

• 1 kg kruimige aardappelen
• 400 gram verse andijvie, fijngesneden
• 200 gram spekjes
• 100 ml melk
• 50 gram roomboter
• Peper en zout naar smaak
• Optioneel: een schepje mosterd of geraspte kaas

Bereiding:

1. Schil de aardappelen en kook ze in 20 minuten gaar.
2. Bak ondertussen de spekjes knapperig in een droge koekenpan.
3. Giet de aardappelen af en stamp ze fijn met de boter en warme melk.
4. Roer de rauwe andijvie en spekjes erdoor, zodat de bladeren iets slinken.
5. Breng op smaak met peper en zout en serveer direct.

Lekker met een rookworst of een gehaktbal!

2. Lauwwarme andijviesalade met walnoten en blauwe kaas

Een verrassend gerecht met een heerlijke balans tussen bitter, zout en zoet.

Ingrediënten (voor 2 personen):

• 200 gram krulandijvie
• 50 gram walnoten, grof gehakt
• 50 gram blauwe kaas (bijv. Roquefort of Danish Blue)
• 1 appel, in dunne plakjes
• 1 eetlepel honing
• 2 eetlepels olijfolie
• 1 eetlepel balsamicoazijn
• Peper en zout naar smaak

Bereiding:

1. Was en droog de andijvie.
2. Rooster de walnoten kort in een droge pan tot ze geuren.
3. Verhit de olijfolie in een pan en bak de appelplakjes kort aan beide kanten. Voeg de honing toe en laat karameliseren.
4. Meng de warme appels met de andijvie en bestrooi met walnoten en blauwe kaas.
5. Besprenkel met balsamicoazijn en breng op smaak met peper en zout.

Lekker met een stukje stokbrood!

Tot slot

Of je andijvie nu rauw eet in een salade, stampt in een ouderwetse stamppot of stooft met een klontje boter: het is een groente die in geen enkele moestuin mag ontbreken. Makkelijk te kweken, snel te oogsten en vol smaak. Probeer het eens zelf, en geniet van verse, knapperige andijvie uit eigen tuin! 🌱🥬