Maak je eigen compost: van klassiek composteren tot de bokashi-methode

Waarom composteren?

Composteren is meer dan alleen een manier om van je groente- en fruitafval af te komen. Hier zijn een paar redenen waarom je vandaag nog zou moeten beginnen:

• Afvalvermindering – Je gooit minder afval in de container, wat minder CO2-uitstoot betekent.
• Voedingsstoffen teruggeven aan de natuur – Compost is rijk aan essentiële mineralen en micro-organismen die je planten helpen groeien.
• Bodemverbetering – Compost verbetert de structuur van de grond, houdt vocht vast en stimuleert bodemleven.
• Gratis meststof – Geen dure zakken potgrond meer nodig, je maakt het gewoon zelf!

De klassieke composthoop: hoe werkt het?

De meeste mensen kennen composteren als het opzetten van een composthoop of -bak in de tuin. Dit proces berust op het natuurlijke afbraakproces van organisch materiaal. Hier is hoe je het goed aanpakt:

1. Kies een geschikte plek

Een composthoop of -bak moet op een goed doorlatende ondergrond staan, zodat overtollig vocht weg kan en micro-organismen uit de bodem hun werk kunnen doen.

2. Wat mag er op de composthoop?

Een goede composthoop bevat een mix van bruin materiaal (droog, koolstofrijk) en groen materiaal (nat, stikstofrijk).

✅ Bruin materiaal:

• Bladeren
• Takjes
• Karton (zonder plastic coating)
• Stro en houtsnippers

✅ Groen materiaal:

• Groente- en fruitresten
• Koffiedik en theezakjes
• Grasmaaisel
• Plantenresten

🚫 Wat NIET op de composthoop mag:

• Gekookt voedsel
• Vlees, vis en zuivel
• Plastic of bewerkt papier
• Onkruid met zaadjes (kan je tuin overnemen!)

3. Beluchten en voeden

Om het proces goed te laten verlopen, moet je de compost regelmatig omwoelen en zorgen voor voldoende vocht. Te nat? Voeg meer bruin materiaal toe. Te droog? Een beetje water kan helpen.

4. Geduld is een schone zaak

Na drie tot zes maanden heb je mooie, kruimelige compost die je kunt gebruiken in de tuin!

De bokashi-methode: composteren zonder composthoop

Heb je geen tuin of wil je een snellere manier van composteren? Dan is de bokashi-methode een geweldige optie. Bokashi komt uit Japan en betekent ‘gefermenteerd organisch materiaal’. In plaats van composteren via afbraak, fermenteert bokashi je keukenafval met behulp van speciale micro-organismen.

Wat heb je nodig?

1. Een bokashi-emmer met luchtdichte deksel en een aftapkraan.
2. Bokashi-starter – Dit zijn tarwezemelen die gefermenteerd zijn met effectieve micro-organismen (EM-bacteriën).
3. Keukenafval – Anders dan bij gewone compost mag hier ook gekookt eten, zuivel en vlees in.

Hoe werkt het?

1. Voeg afval toe – Stop je etensresten in de bokashi-emmer.
2. Bestrooi met bokashi-starter – Strooi een laagje bokashi-starter over het afval.
3. Dichtdrukken en afsluiten – Druk het afval goed aan en sluit de emmer luchtdicht af.
4. Herhaal – Blijf laagjes toevoegen tot de emmer vol is.
5. Fermenteren – Laat de emmer twee weken staan. Tijdens dit proces ontstaat een vloeistof (‘bokashi-sap’), die je kunt aftappen en verdunnen als plantenvoeding.
6. Gebruik de gefermenteerde inhoud – Begraaf het in de grond of meng het met compost, zodat het snel verder afbreekt.

Voordelen van bokashi

• Sneller dan traditioneel composteren – binnen twee weken is het materiaal klaar voor de grond.
• Geschikt voor kleine ruimtes – je hebt geen grote tuin nodig.
• Minder geur – Door het fermentatieproces ontstaat er geen rottingsgeur.
• Meer mogelijkheden – Je kunt zelfs dierlijke producten composteren.

Welke methode past bij jou?

Beide compostmethoden hebben hun voordelen. De traditionele composthoop is ideaal als je een tuin hebt en veel tuinafval produceert. Bokashi is perfect voor stadsbewoners of mensen die hun keukenafval efficiënter willen verwerken.

Waarom kiezen? Je kunt ze ook combineren! Gebruik een bokashi-emmer voor je keukenafval en voeg de gefermenteerde resten later toe aan je composthoop voor extra voedingsstoffen.

Tot slot

Of je nu kiest voor een composthoop of de bokashi-methode, je helpt de natuur een handje en bespaart geld. Begin vandaag nog met composteren en zie hoe je tuin of planten er van opknappen. Veel succes en happy composting!